233 / 234
An Ghníomhaireacht um Chaomhnú Comhshaoil
Tá an Ghníomhaireacht um Chaomhnú Comhshaoil (GCC)
freagrach as an gcomhshaol a chaomhnú agus a fheabhsú
mar shócmhainn luachmhar do mhuintir na hÉireann.
Táimid tiomanta do dhaoine agus don chomhshaol a
chosaint ó éifeachtaí díobhálacha na radaíochta agus
an truaillithe.
Is féidir obair na Gníomhaireachta a
roinnt ina trí phríomhréimse:
Rialú:
Déanaimid córais éifeachtacha rialaithe agus comhlíonta
comhshaoil a chur i bhfeidhm chun torthaí maithe comhshaoil a
sholáthar agus chun díriú orthu siúd nach gcloíonn leis na córais sin.
Eolas:
Soláthraímid sonraí, faisnéis agus measúnú comhshaoil atá ar
ardchaighdeán, spriocdhírithe agus tráthúil chun bonn eolais a chur
faoin gcinnteoireacht ar gach leibhéal.
Tacaíocht:
Bímid ag saothrú i gcomhar le grúpaí eile chun tacú le
comhshaol atá glan, táirgiúil agus cosanta go maith, agus le hiompar
a chuirfidh le comhshaol inbhuanaithe.
ÁR bhFREAGRACHTAÍ
CEADÚNÚ
Déanaimid na gníomhaíochtaí seo a leanas a rialú ionas nach ndéanann
siad dochar do shláinte an phobail ná don chomhshaol:
• saoráidí dramhaíola
(m.sh.láithreáin líonta talún, loisceoirí, stáisiúin
aistrithe dramhaíola)
;
• gníomhaíochtaí tionsclaíocha ar scála mór
(m.sh.déantúsaíocht
cógaisíochta, déantúsaíocht stroighne, stáisiúin chumhachta)
;
• an diantalmhaíocht
(m.sh.muca, éanlaith
);
• úsáid shrianta agus scaoileadh rialaithe Orgánach Géinmhodhnaithe
(OGM)
;
• foinsí radaíochta ianúcháin
(m.sh.trealamh x-gha agus radaiteiripe,
foinsí tionsclaíocha)
;
• áiseanna móra stórála peitril;
• scardadh dramhuisce;
• gníomhaíochtaí dumpála ar farraige.
FORFHEIDHMIÚ NÁISIÚNTA I LEITH CÚRSAÍ COMHSHAOIL
• Clár náisiúnta iniúchtaí agus cigireachtaí a dhéanamh gach bliain ar
shaoráidí a bhfuil ceadúnas ón nGníomhaireacht acu.
• Maoirseacht a dhéanamh ar fhreagrachtaí cosanta comhshaoil na
n-údarás áitiúil.
• Caighdeán an uisce óil, arna sholáthar ag soláthraithe uisce phoiblí,
a mhaoirsiú.
• Obair le húdaráis áitiúla agus le gníomhaireachtaí eile chun dul i ngleic
le coireanna comhshaoil trí chomhordú a dhéanamh ar líonra
forfheidhmiúcháin náisiúnta, trí dhíriú ar chiontóirí, agus trí mhaoirsiú
a dhéanamh ar leasúchán.
• Cur i bhfeidhm rialachán ar nós na Rialachán um Dhramhthrealamh
Leictreach agus Leictreonach (DTLL), um Shrian ar Shubstaintí
Guaiseacha agus na Rialachán um rialú ar shubstaintí a ídíonn an
ciseal ózóin.
• An dlí a chur orthu siúd a bhriseann dlí an chomhshaoil agus a
dhéanann dochar don chomhshaol.
BAINISTÍOCHT UISCE
• Monatóireacht agus tuairisciú a dhéanamh ar cháilíocht aibhneacha,
lochanna, uiscí idirchriosacha agus cósta na hÉireann, agus screamhuiscí;
leibhéil uisce agus sruthanna aibhneacha a thomhas.
• Comhordú náisiúnta agus maoirsiú a dhéanamh ar an gCreat-Treoir
Uisce.
• Monatóireacht agus tuairisciú a dhéanamh ar Cháilíocht an
Uisce Snámha.
MONATÓIREACHT, ANAILÍS AGUS TUAIRISCIÚ AR AN GCOMHSHAOL
• Monatóireacht a dhéanamh ar cháilíocht an aeir agus Treoir an AE
maidir le hAer Glan don Eoraip (CAFÉ) a chur chun feidhme.
• Tuairisciú neamhspleách le cabhrú le cinnteoireacht an rialtais náisiúnta
agus na n-údarás áitiúil
(m.sh. tuairisciú tréimhsiúil ar staid Chomhshaol
na hÉireann agus Tuarascálacha ar Tháscairí)
.
RIALÚ ASTAÍOCHTAÍ NA nGÁS CEAPTHA TEASA IN ÉIRINN
• Fardail agus réamh-mheastacháin na hÉireann maidir le gáis cheaptha
teasa a ullmhú.
• An Treoir maidir le Trádáil Astaíochtaí a chur chun feidhme i gcomhair
breis agus 100 de na táirgeoirí dé-ocsaíde carbóin is mó in Éirinn.
TAIGHDE AGUS FORBAIRT COMHSHAOIL
• Taighde comhshaoil a chistiú chun brúnna a shainaithint, bonn eolais
a chur faoi bheartais, agus réitigh a sholáthar i réimsí na haeráide,
an uisce agus na hinbhuanaitheachta.
MEASÚNACHT STRAITÉISEACH TIMPEALLACHTA
• Measúnacht a dhéanamh ar thionchar pleananna agus clár beartaithe
ar an gcomhshaol in Éirinn
(m.sh.mórphleananna forbartha)
.
COSAINT RAIDEOLAÍOCH
• Monatóireacht a dhéanamh ar leibhéil radaíochta, measúnacht a
dhéanamh ar nochtadh mhuintir na hÉireann don radaíocht ianúcháin.
• Cabhrú le pleananna náisiúnta a fhorbairt le haghaidh éigeandálaí
ag eascairt as taismí núicléacha.
• Monatóireacht a dhéanamh ar fhorbairtí thar lear a bhaineann le
saoráidí núicléacha agus leis an tsábháilteacht raideolaíochta.
• Sainseirbhísí cosanta ar an radaíocht a sholáthar, nó maoirsiú a
dhéanamh ar sholáthar na seirbhísí sin.
TREOIR, FAISNÉIS INROCHTANA AGUS OIDEACHAS
• Comhairle agus treoir a chur ar fáil d’earnáil na tionsclaíochta agus
don phobal maidir le hábhair a bhaineann le caomhnú an chomhshaoil
agus leis an gcosaint raideolaíoch.
• Faisnéis thráthúil ar an gcomhshaol ar a bhfuil fáil éasca a chur ar
fáil chun rannpháirtíocht an phobail a spreagadh sa chinnteoireacht
i ndáil leis an gcomhshaol
(m.sh.Timpeall an Tí, léarscáileanna radóin)
.
• Comhairle a chur ar fáil don Rialtas maidir le hábhair a bhaineann
leis an tsábháilteacht raideolaíoch agus le cúrsaí práinnfhreagartha.
• Plean Náisiúnta Bainistíochta Dramhaíola Guaisí a fhorbairt chun
dramhaíl ghuaiseach a chosc agus a bhainistiú.
MÚSCAILT FEASACHTA AGUS ATHRÚ IOMPRAÍOCHTA
• Feasacht chomhshaoil níos fearr a ghiniúint agus dul i bhfeidhm ar
athrú iompraíochta dearfach trí thacú le gnóthais, le pobail agus le
teaghlaigh a bheith níos éifeachtúla ar acmhainní.
• Tástáil le haghaidh radóin a chur chun cinn i dtithe agus in ionaid
oibre, agus gníomhartha leasúcháin a spreagadh nuair is gá.
BAINISTÍOCHT AGUS STRUCHTÚR NA GNÍOMHAIREACHTA UM
CHAOMHNÚ COMHSHAOIL
Tá an ghníomhaíocht á bainistiú ag Bord lánaimseartha, ar a bhfuil Ard-
Stiúrthóir agus cúigear Stiúrthóirí. Déantar an obair ar fud cúig cinn
d’Oifigí:
• An Oifig um Inmharthanacht Comhshaoil
• An Oifig Forfheidhmithe i leith cúrsaí Comhshaoil
• An Oifig um Fianaise is Measúnú
• An Oifig um Cosaint Raideolaíoch
• An Oifig Cumarsáide agus Seirbhísí Corparáideacha
Tá Coiste Comhairleach ag an nGníomhaireacht le cabhrú léi. Tá dáréag
comhaltaí air agus tagann siad le chéile go rialta le plé a dhéanamh ar
ábhair imní agus le comhairle a chur ar an mBord.